Metaverse ve e-ticaret ilişkisi henüz çok bulanık olsa da şirketleri şimdiden heyecanlandırıyor. Geçtiğimiz günlerde Facebook’un ismini Meta olarak değiştirmesi ile gündeme tekrar gelen bu terim, yakın gelecekte hayatlarımıza farklı bir boyut katabilir. Şimdiden pek çok metaverse projesi desteklenirken, markalar e-ticaret için metaverse’ün neler getirebileceğini merak ediyor.
Metaverse terim olarak ilk kez bir bilimkurgu romanında geçti. Gerçek dünyanın bir simülasyonu olan metaverse, Mark Zuckerberg’in tanımına göre internetin bir adım ilerisi olacak. Aslında yıllardır üzerinde çalışılan bu alan, ekonomik ve teknolojik anlamdaki yetersizlik nedeniyle fazla ilgi görmedi. Ancak Facebook ve PlayerUnknown gibi şirketler metaverse’e büyük yatırımlar yapıyor.
VR gözlük ve çeşitli araçlarla bağlantı sağlanan metaverse, oyun veya çeşitli sosyal ağlara bir ekran aracılığı ile değil tamamen içinde bulunma fırsatını sunuyor. Ancak hantal ve pahalı aletler ve internet altyapısının henüz yetersiz olması ile metaverse’ün gideceği uzun bir yolculuğu var. Metaverse’ün karşılaştığı diğer bir sorun ise işbirliği. Yani Facebook’un sunduğu bir metaverse evrenine beli bir avatar ile gidebilirsiniz ancak buradan başka bir evrene direkt geçiş ya da kullandığınız avatarınızla geçiş yapamazsınız. Tüm geliştiricilerin tek bir ağ ile birbirine bağlanması zaman alacaktır.
Yine de metaverse ve e-ticaret ile gelirini katlayan pek çok firma için hem heyecan verici hem de korkutucu bir geleceğe işaret ediyor…
Metaverse e-ticaret için ne anlama geliyor?
Metaverse ve e-ticaret henüz oldukça belirsiz bir alan. Pek çok firma, bu alanın farklı pazarlama ve reklam stratejilerine yol açacağını düşünürken, bazıları da pazarlama temellerinin bu evrende aynı kalacağını vurguluyor. Markalar için üç boyutlu internet ilginç tanıtım seçenekleri sunacak gibi görünüyor.
Bazı görüşlere göre ileride satılacak olan ürünler üzerinde kullanıcılar farklı değişiklikler yapabileceğini ve üç boyutlu yazıcılar ile bu “biricik” ürünün kısa sürede müşterinin eline ulaşacağı yönünde. Heyecan verici gibi görünse de yakın gelecekte metaverse’ün görünümünün hantal olacağı düşünülürse bu özelliğin ne kadar kullanılacağı tartışma konusu. Adidas gibi markalar renk ve ayakkabıda manuel farklılık seçeneğini zaten web sitesi üzerinden sağlıyorken metaverse’e ihtiyaç olur mu bilinmiyor.
Metaverse’de pazarlama dinamikleri nasıl işleyebilir?
Metaverse evreninde pazarlamanın iki farklı kolu olacağı için markalara dijital ortamda ekstra bir iş fırsatı çıkabilir. Dijital varlıklar ve fiziksel varlıklar olarak ayrılan satışta müşteri hem kendisi hem de avatarı için kıyafet ya da araçlar satın alacak.
Bu nedenle NFT varlıklar da öne çıkacak. Şu an sanatçılar tarafından daha fazla öne çıkan NFT ürünler, sanal ortam için “biricik” hale getirilmiş resim jpg, ses ve video dosyalarını oluşturuyor. İlerleyen süreçlerde bu ortamda dijital ekonomik varlıklar kullanılacak ve iş birlikleri farklı bir boyuta varacak. Çünkü yapılan yatırımlar ile internetin başka bir düzeye taşınması, şirketler için oldukça farklı fırsatlar doğuracak.
Pazarlama dinamikleri farklı boyutlara evrilse de temelinde aynı kalacağı düşünülüyor. Ancak metaverse’ün pazarlama için bir fırsattan çok tehdit olduğunu öngörenler de mevcut.
Metaverse e-ticaret kullanan işletmeleri nasıl tehdit ediyor?
Büyük fırsatlar metaverse için büyük işletmelerin iştahını kabartsa, küçük ve orta ölçekli işletmeler için büyük bir sorun oluşturabilir. Metaverse’e ulaşılabilirliğin ilk kulvarda ucuz olmayacağı ortada. Bu nedenle bir tekelleşme söz konusu olabilir. Bu açıdan bakıldığında en büyük tepkileri ismini Meta olarak değiştiren Facebook oldu.
Metaverse’ün aldığı diğer bir eleştiri ise aslında “şişirilmiş” bir proje olduğu. Facebook’un daha öncesinde kullanıcı verileri nedeniyle davalık olması ve Whatsapp sözleşmesi gibi imajına olumsuz yansıyan durumlar, Zuckerberg’in açıklamalarının önüne geçiyor. Bazıları metaverse’ün toy yatırımcılardan bütçe almak için gündeme getirildiği görüşünde.
Metaverse ve e-ticaret günlük yaşama nasıl etki edecek henüz biliniyor. Fakat yakın süreçte çok fazla metaverse haberine şahit olacağımız kesin. Bu evrende kimin düdüğünün öteceği ise şimdiden atılan adımlara bağlı olacak.
