Kadın girişimcilik, girişimcilik türlerinin arasında yer alan ve hızla büyüyen bir alan. Uzun süredir yapılan çalışmalarla kadın nüfusun ekonomik alana katılımı sağlanmaya çalışılıyor. Özellikle eğitim göremeyen veya başka nedenlerle iş bulamayan kadınlar, girişimcilik için büyük desteklerden faydalanabiliyor.
Kadın girişimcilik ülkemizde de çok fazla destekleniyor. Dünya çapında gerçekleştirilen akademik araştırmalarda kadın girişimcilik alanının, girişimcilik türleri arasında en hızlı büyüyen tür olduğu ortaya koyuldu. Ancak Türkiye’de yapılan araştırmalarda henüz yeterli sayıda kadının girişimciliğe girmediği görülüyor. KAGİDER’in (Türkiye Kadın Girişimciler Derneği) açıklamasına göre 2002 senesinde Türkiye’de kadın girişimci oranı yüzde 4 iken 2019 senesinde aynı oran yüzde 8,8’e kadar çıkıyor. Araştırmacılar ise bu oranın çok az olduğunu ve kadınların girişimciliğe teşvik edilmesi gerektiğini söylüyor.
Kadın girişimcilik neden önemli?
TÜİK verilerine bakıldığındaysa 2019 senesinde 15 yaşın üzerinde istihdamda kadın oranının yalnızca yüzde 28 olduğu görülüyor. Erkeklerde ise aynı oran 63 olarak yansıyor. Nüfusun yarısını oluşturan kadınların iş hayatına kazandırılması ise pek çok açıdan yararlı görülüyor. Ekonomik özgürlüğün yanında kadınların istihdama girmesi ülke ekonomisini de kalkındıracak bir olgu olarak görülüyor.
Türkiye’de kadın girişimcilik
GEM (Küresel Girişimcilik Monitörü)’nün 2019 senesinde yayınladığı Türkiye raporunda daha detaylı bir araştırma mevcut. Rapora göre kadınların erkeklere oranla girişimciliğe katılımında Türkiye sonuncu sırada. Türkiye’de her on kadın girişimcinin karşılığında yirmi dört erkek girişimci bulunuyor. Fakat kadın girişimcilik alanı ülkemizde en fazla desteklenen alanlardan biri olarak öne çıkıyor.
Kadın girişimcilik destekleri nelerdir?
Kadın girişimcilik Türkiye’de KOSGEB, KAGİDER, çeşitli bankalar ve vakıflar tarafından destekleniyor. Devlet desteği ile KOSGEB 50 bin liraya kadar hibe imkânı sağlıyor. Bankalar ise kredi imkânları sunuyor. Özel sektör ve vakıflar da büyük destekler veriyor. Hatta bazı kadın girişimciler sattıkları ürünler kapsamında vergiden muaf tutulabiliyor.
Kadınlar neden girişimciliği tercih ediyor?
Yapılan araştırmalarda dünya çapında ve Türkiye’de kadınların neden girişimciliğe yöneldikleri ortaya kondu. Buna göre kadınlar genellikle eğitime erişim veya iş yerinde mobbinge maruz kalma gibi nedenler ile kendi işlerini kurmaya yöneliyor. Türkiye’de yapılan araştırmalara göre kadınların girişimcilik alanına yönelmelerinin nedenleri arasında;
- Ekonomik anlamda özgür olma arzusu,
- Bir patrona ve işe bağlı kalmadan özgür çalışma ve yaşama isteği,
- Aile ekonomisine yarar sağlama,
- Geçmiş meslek tecrübesini ticarete dökerek rütbesini yükseltme isteği ve
- Ailede ekonomik dengeyi sağlayan kişiyi kaybetme olduğu tespit edildi.
Kadın girişimcilik fikirleri ve başarı örnekleri
Trendyol, armut.com, insider, KUKİ ve daha pek çok markanın kuruluşu bir girişimcilik hikâyesine dayanıyor. Hem de bu markaların hepsinin kurucusu birer kadın. Şu anda Türkiye’nin en büyük alışveriş platformlarından olan Trendyol, en fazla kullanılan freelance iş uygulaması olan armut.com ve nice örnekleri ile başarılı kadınlar herkese örnek oluyor.
Ev hanımı olan pek çok kadın, bir becerisi ile kadın girişimciliğine adım atıyor. Oldukça ilginç örneklere bakıldığında dansöz kıyafeti yapıp yurt dışına satanlar da mevcut. Anne sütünden kolye yapan ve bunu pek çok kadına ulaştıran girişimci kadınlar var. Evde pişirdiği yufkaları ülkenin dört bir yanına gönderen girişimci kadınların yanında organik ürünleri pazarlayanlar bulunuyor. Girişimcilikte başarılı olan bu kadınlar hemcinslerine cesaret veriyor. İşi büyüttükçe istihdam imkânı sağlayan kadın girişimcilerin en büyük ihtiyacı ise bu alanda eğitim almak.
Kadın girişimciler neden eğitim almalı?
Türkiye’deki kadın girişimcilerin çoğunun bir ila beş kişi arasında istihdam sağladığı ortaya kondu. Fakat girişimciliğin en önemli amacı pazardaki paydan büyük bir dilim alabilmek. Bunun için kadınların özellikle girişimcilik alanında markasını oluşturabilecek kapsamlı bir eğitim alması gerekiyor.
KOSGEB ve İşkur gibi kurumlar kadın girişimcilere yönelik eğitimin yanında hibe veya geri ödemeli ödenekler sağlıyor. Bazı bankaların da tamamen kadın girişimcilere yönelik eğitim programları mevcut.
