E ticaret ortamında rekabet oldukça yoğundur. Girişimci adayları ve işe yeni başlayan girişimcilerin rakiplerini iyi tanımaları ve stratejilerini buna göre şekillendirmeleri gerekir. Makalede rakip analizinin nasıl yapılabileceğine ve rakip analizinden nasıl fayda sağlanabileceğinden bahsedilecektir.
Rakip analizi nedir?
Rakip analizi, bir sektörde satılan ürün ya da hizmeti sağlayanların birbirlerinin işlerini takip etmeleri anlamına gelir. Satış stratejileri, fiyatlandırma, kampanyalar, hedef kitle ve zayıf yönlerin belirlenmesi ile beraber rekabet ortamında fırsatları kovalama amacını taşır. Rakip analizinde kaçırılmaması gereken en önemli nokta ise, rakipleri taklit etmek değil; müşterilere nasıl daha iyi ve taklit edilemez bir hizmet veya ürün sunulabileceğidir.
Rakip analizi nasıl yapılır?
Rakip analizi yaparken ilk adımda girişimcinin kendi analizini, sonrasında bir pazar analizi ve en sonunda rakiplerinin kim olduğunu belirlemesi gerekiyor. Rakip analizinde kendini konumlandırmak ve fırsatları yakalamak adına karşılaştırmalar yapmak gerekir. Pazarda müşterinin sesi ve genel durum tespit edilirken sonunda rakip araştırması ile doğrudan ve dolaylı rakiplerin belirlenmesi gerekir.
SWOT ve pazar analizi
İlk adımda pazar ve rakipler arasındaki yerin belirlenmesi için girişimcilerin kendi analizlerini de yapmaları gerekiyor. Bu noktada bir SWOT analizi gerekecektir. SWOT analizi ile, güçlü ve zayıf yönlerin belirlenmesinin yanında fırsatların ve tehditlerin de ortaya konması gerekiyor. Pazar analizinde ise genel fiyatlar ve müşterilerin beklentilerinin ortaya konması gerekir.
Rakipleri belirlemek
Rakip analizinde ise doğrudan ve dolaylı rakipler belirlenmelidir. Doğrudan rakipler; aynı kategoriden ürünleri ya da hizmetleri sağlayanları kapsayan bir tanımdır. Dolaylı rakipler ise var olan ihtiyacı farklı ürün ya da hizmetlerle karşılayanları kapsar. Örneğin Starbucks’ın rakipleri yine kendisi gibi kahve satan butik kafeler iken, dolaylı rakipleri çay ocakları ya da farklı yemek sektörlerinden kahve ve benzeri ürünler satanlar olabilir.
E-ticarette doğrudan rakipleri belirlerken başvurulacak ilk kaynak google olmalıdır. Bunun yanında pazaryerlerinde de araştırmalar yapılabilir. Ancak rakiplerin tümünün bir listesinin çıkarılması vakit kaybı olacaktır. Yani 20-30 firmalık bir liste yerine ciddiye almanız gereken 10 ila 15 firmayı listeye eklemek daha hızlı bir analiz sürecidir. Bunun yanında fiyat analizi yaparken pazar bazlı yani daha geniş bir araştırma gerekecektir.
Rakiplerin listesi çıkarılırken bir tablo hazırlanması gerekiyor. Bu listede dikkat edilmesi gerekenler; e-ticaret siteleri ya da mağazalarının içerikleri, misyon, ulaşılabiliyorsa yıllık ciroları ve kampanyalarıdır. Aylık olarak bu analizlerin ortaya konmasının yanında rakiplere de SWOT analizi uygulanabilir.
Rekabet analizi yaparken sosyal medya takibi ve müşteri yorumlarına odaklanmak da oldukça faydalıdır. Sosyal medya yönetiminde rakiplerin stratejileri analiz edilebilir. Müşteri memnuniyeti ya da şikayetleri de birer fırsat olarak değerlendirilmelidir.
