Z kuşağı pazarlama alanında büyük bir araştırma konusu. Çünkü Z kuşağı hem günümüzün dikkatli tüketicilerinden hem de geleceğin pazarlama dünyasına şimdiden şekil veren bir jenerasyon oldu. Peki, Z kuşağının alışveriş beklentileri nelerdir?
Z kuşağının pazarlama alanında etkisi ne olacak?
Z kuşağı pazarlama alanında henüz birinci tüketici sınıfına giremedi. Yapılan araştırmalarda hala Y kuşağının daha fazla internetten alışveriş yaptığı görülüyor. Y kuşağı, büyük bir kolaylık sağlaması sayesinde ev, araba ya da farklı kişisel ihtiyaçlar satın alırken internetin nimetlerinden faydalanmayı seviyor. Z kuşağının ise önümüzdeki beş sene içerisinde tahtı ele alacağı düşünülüyor. Çünkü birçok Z kuşağı ekonomik özgürlüklerine kavuşacak.
Z kuşağı ve pazarlama bu nedenle özelikle e-ticaretle uğraşanların önemsediği bir mesele. Dijital dönemin tam olarak içine doğan ve etkili bir şekilde teknolojiyi kullanan bu kuşağın tüketim alışkanlıkları, bir önceki kuşaktan tamamen farklı. Z kuşağının öncelediği değerlerin farkına varamamak yakın gelecekte köklü markaları bile tehdit edebilir. Z kuşağı tüketim alışkanlıkları nedir sorusunun yanıt bulması, markalar için bir nevi hayati değer taşıyor.
Z kuşağının tüketim alışkanlıkları
Z kuşağının tüketim alışkanlıkları hakkında pek çok ‘rivayet’ var. Bu jenerasyon teknoloji çağında doğmuş olsa da “ellerinden telefon düşmüyor” anlayışı ile yalnızca mobil uyumlu bir e-ticaret sitesi kurmak hata olacaktır. Z kuşağının öncelediği tek şey mobil uyumluluk değil.
Z kuşağının tüketici davranışlarına bakıldığında, e-ticaret sitelerinin güvenilirliği gibi konularda daha bilinçli oldukları görülüyor. Fiziksel mağazalar da dâhil olmak üzere her türlü tüketim alanını inceliyorlar. Bu kuşak, araştırma yapmayı seviyor ve telefonu yalnızca bu araştırmada bir araç olarak kullanıyorlar. Ancak bu noktada, geleneksel satış tekniklerinin Z kuşağını etkilemediği de doğrudur.
Y kuşağı ile Z kuşağını ayıran nokta burada ortaya çıkıyor. Z kuşağı da lüks ürünlerden hoşlanıyor ve alma eğilimi gösteriyor. Ancak bunu markanın adının yazılı olduğu bir ürünü kullanarak değil, kendi bireyselliklerini öne çıkaracak ürünleri tercih ederek yapıyorlar. Çünkü markanın arkasındaki hikâye de Z kuşağı için oldukça önemli.
Z kuşağının etken olmaya başladığı dönemde niş pazarlamanın yaygınlaşması tesadüf değil. Tekel ve bazı değerleri umursamayan markalar Z kuşağının pek de hoşuna gitmiyor. Etik değerler ve sürdürülebilirlik anlayışı gibi değerlere önem vermek, Z kuşağı tarafından tercih edilme nedenlerindendir. Z kuşağı, parasının gideceği yerin, kendi özgürlük ve etik değerlerine katkıda bulunmasını önceliyor. Böylelikle; Z kuşağına yönelik satış yapmak isteyen markaların dikkat etmesi gereken pek çok şey ortaya çıkıyor.
Hedef kitle z kuşağı ise…
Z kuşağını pazarlamada dikkate almak önemli bir adım olsa da, eğer ürünler z kuşağına yönelik değilse bu yanlış bir hamle olabilir. Çünkü e-ticaret verilerinde tüketici grafiğinde Y kuşağı hala en büyük dilime sahip. Salgının etkisi ile X kuşağı da bu grafiğe dahil olmuş durumda.
Z kuşağını hedef kitle haline getirmek, birden fazla alanda görünür olmayı zorunlu kılıyor. Sosyal medyayı aktif olarak kullanan jenerasyon için özellikle Youtube gibi video platformlarında yayınlar yapmak artı bir değer katacaktır. TikTok ve Instagram gibi platformlarda varlık göstermek de, doğru stratejilerle Z kuşağını çekmeye yardımcı olur. Ancak gelenekseli bir anlamda terk etmek ve güncel ile trendleri takip edebilmek gerekiyor. Z kuşağı klasik reklam anlayışındansa kişiselleştirilmiş seslenmelerden ve iş birliklerinden hoşlanıyor. Bu konuda özellikle influencer marketing konusuna göz atmak gerekiyor.
Markanın hikâyesi önem taşıyor
Güçlü ve tekel rakiplerin karşısında e-ticarete girmekten korkan pek çok girişimci adayı da Z kuşağının eğilimlerine odaklanarak kendilerine gelecek vaat eden bir yol çizebilir. Araştırmacı bir profili olan Z kuşağına ulaşmak, iyi bir planlama ile mümkün. Ancak pek çok marka ve girişim arasından seçilme sebebi olmak için bir fark ortaya koymak ve doğrudan marka hikâyesini anlatabilmek gerekiyor. Markanın konumu ve bakış açısını hızlı bir şekilde yansıtabilmek için USP (Benzersiz satış teklifi) kullanmak etkili olacaktır.
Marka inşasında etik olmak yani bazı değerlerle hareket etmek önemlidir. Örneğin kadın katılımını teşvik etmek isteyen bir markanın çalışanların çoğunu erkekler oluşturuyorsa, twitterda hashtage girerek alay konusu olması oldukça muhtemel. Dijital çağda hiçbir şey gizli kalmaz.
Z kuşağı müşteri deneyimi
Bunların yanında Z kuşağı hizmetin de en iyisini bekler. Hız konusunda e-ticaret sitesinin yüklenmesinden kargoya kadar her şeyin hızlı ilerlemesi müşteri memnuniyeti açısından önem taşır. Z kuşağı için iade koşullarında esneklik, kargo güvenilirliği hatta paketlemede bile dikkat edilmesi gerekiyor. Paketlemede daha özenli ve çevre dostu çözümler mutlaka dikkate alınır ve sosyal medyada övünmeye değer bulunur. Bu durum sayesinde marka bilinirliği de yarar sağlar.
Doğrudan hitabet ve samimiyet güveni sağlayan başka bir etmendir. Ancak daha da önemlisi, ürünlerin kişiselleştirilebilme özelliklerinin olması, toplu üretimden daha çok ilgi görür.
Z kuşağı pazarlama alanında şimdiden büyük değişimleri getirdi. Z kuşağını takip etmek ise ilerleyen dönemlerdeki fırsatlar için önemli bir unsur olacak. Hatta 2013 ya da 2020 sonrası dünyaya gelen Alfa kuşağı da şimdiden e-ticaret ile uğraşanların dikkatini çekiyor.
