Marka ismi oluşturma her girişimcinin en büyük sancısı. Marka ismi yaratma süreci sanıldığı kadar zor olmasa da üzerine iyi düşünülmesi gereken bir konudur. Harika bir marka isminin belli bir formülü yoktur. Peki, markanıza isim bulurken neler yapmanız gerekir? Popüler marka isimlerine odaklanarak adım adım uygulayabileceğiniz bir rehber hazırladık.
Marka ismi neden önemli?
Bugün dünyada herkes tarafından bilinen pek çok markanın ismi, sonradan değiştirildi. Farklı sebeplerden de olsa isim değiştirmek ya da daha makul bir isme yönelmek markalar üzerinde büyük etki gösterdi. Bundan dolayı “Bir isimden ne olabilir ki?” diye düşünmek sakıncalı bir görüş. Markanın ismi, öğrenildiği anda bireylerde ayrı ayrı duygu, yargı ve görüş oluşturuyor. Akılda kalıcı, bir duyguyu harekete geçirebilen ve marka hikayesini ortaya koyabilen isimler etkili bir tanıtım yapar. Bu ilk karşılaşma hedef kitle ile samimi bir el sıkışmaya benzer.
Amazon’un ismi, Jeff Bezos’un avukatının yanlış telaffuz etmesinden önce “Cadabra”ydı. İlk adımda seçtiğiniz marka isminin ilgi çekici olması cazip gibi görülebilir. Fakat daha önce bir kez gördüğünüz ve ismini yanlış hatırladığınız birini tekrar bulma ihtimalini düşünün. Bu durum fazla reklam maliyetine sahip olamayanlar için geri dönülemez bir strateji hatasıyken bol yatırımcılı şirketler için bile sorundur.
Sorunlarla karşılaşmamak ve marka ismi yaratma sürecini iyi bir şekilde tamamlamak için neler yapılması gerektiğine bakalım.
Marka ismi oluşturma sürecinde nelere dikkat edilmeli?
Marka ismi yaratma oldukça kritik bir konu. Başlangıçta isim arayışına girerken en iyi isimlerin kalmadığı düşünülebilir. Bununla ilgili herhangi bir formül de olmadığı için köşeye sıkışmış gibi hissettirebilir bile. Yine de bazı noktalar göz önünde bulundurularak bir çalışma sürecine girmek önünde sonunda meyvesini verecektir. Marka ismi yaratma sürecinde hangi noktalara dikkat edilmesi gerektiğinden hazırdaki marka isimlerini inceleyerek bahsedelim.
İsim, markasının hikayesini özetlemeli
Markaya koyulacak olan ismin, marka hikayesini tek seferde anlatması beklenir. Tek ya da iki kelimeyle koca bir hikaye anlatmanın da tek bir yolu var; duygulara hitap edebilmek. Coca Cola’nın ismi kola yaprakları ve kola fındığı aromasını akıllara getirmek için bir kelime oyunu ile ortaya çıkıyor. Bu isim lezzet duyusunu tetiklediği için büyük bir ilgi görüyor. Bugün Coca Cola’yı ve tadını bilmeyen yok…
Ya da Türkiye örneklerine bakalım. Selpak markasının adı neredeyse peçete kelimesi yerine kullanılıyor. Markanın ismi başta pek anlam ifade etmese de “Silmek” “Pak” ve “Temizlik” gibi kelimeleri çağrıştırdığı için oldukça kolay bir şekilde akıllara kazındı. Halbuki çok basit bir kombinasyondan türetildi; “Selülöz ve pak“
Marka ismi akılda kalıcı olmalı
Unutulan ya da yanlış anlaşılan bir isim etkisini gösteremez. Söylendiği anda anlaşılan bir marka ismini bulmak size kolay gelebilir. Bulduğunuz marka ismini mutlaka yabancı kişilere söyleyin ve ne anladıklarını test edin. Özellikle telefonda marka adının nasıl anlaşıldığı da oldukça mühimdir. Yanlış anlaşılmalara sebep olabilecek veya başka bir dilde mantıksız bir anlama gelen bir kelimeden kaçınmak en doğrusu olacaktır.
Amaca hizmet eden isimler de akılda kalır. Mesela yemeksepeti ya da çiçeksepeti isimlerini hatırlamak zor değil.
Marka ismi özgün olmalı
Marka ismini seçmeden önce rakip analizleri ortaya koymak büyük fikirler verecektir. Özellikle rakiplerin birbirine benzer isimlere sahip olması ilk adımda aynı yönelime gitmeye neden olabilir. Ama bu görüş bir tuzaktır, ayırt edici ve özgün bir isim seçmek diğerleri arasından sıyrılmanızı kolaylaştıracaktır. Sıradışı olmak her zaman ayırt edilebilmeyi sağlar.
Marka ismi türleri
Marka isimlerine genel bir bakış attığımızda bazı farklılıklar içerisi. Kimileri bilindik kelimelerden oluşurken, kimileri kısaltmalar ya da anlamı bilinmeyen sözcüklerdir. Bu durumun nedeni, marka kimliği ve marka hikayesi ile açıklanabilir.
Anlamlı kelimeler
Marka ismi oluşturma sürecinde tembellik yapıp basite kaçılabilir. Direkt olarak markanın hikayesini dolambaçsız bir şekilde karşıdaki kişiye aktaran pek çok isim başarıyı yakaladı. Örneğin Pınar bir su markası. Temiz, ferah ve doğal bir çağrışım yapan marka, su sattığını da açık bir şekilde gösteriyor.
Anlamlı kelimeden bir isim seçmenin bazı olumsuz yanları olabilir. İsmin zaten alınmış olma ihtimali çok yüksektir. Marka adını alabilseniz bile web siteniz için domain bulma ve sosyal medya hesaplarını açabilmek için gerçekten şanslı olmanız gerekir. Ayrıca markanızın ismi, tek bir amaca hizmet etmenizi zorunlu kılabilir ve farklı dallara yönelirken bambaşka bir isimle alt markalar oluşturmak zorunda kalabilirsiniz.
Kelime Oyunu
Kelime oyunları eğlenceli ve ilginç gelebilir. Örneğin “Google” aslında İngilizce’de gözlük anlamına gelen “Gogle” kelimesinden geliyor. Markanın ismi araştırma yapanları çağrıştırmakla kalmadı. Google ismini etkili bir şekilde kullanarak diğer arama motorları arasından sıyrıldı. Tabi başarısı sadece ismi ile ilgili olmasa da, etkili olduğu kesin diyebiliriz.
Esprili kullanımlar da başarılı bir strateji uygulanmasını sağlayabilir. Örneğin Nusr-et, yurtdışı pazarında olmasa da Türkiye’de ismi ile pek çok reklam kampanyası düzenledi ve bu esprili yaklaşımla kendinden çokça bahsettirdi.
Bu tarz bir isim kullanmanın tehlikeleri de mevcut. Daha öncesinde verdiğimiz Amazon örneğinde olduğu gibi, kelime oyunu yanlış anlaşılmalara yol açabilir. Marka kulaktan kulağa önerilse bile belki de yanlış anlaşılmalar sebebiyle pek çok potansiyel müşterisini kaybedebilir.
Kişi Adları
Kişilerin kendi isimlerini markalarında kullanmaları genellikle prestij ya da güven duygusunu tetikliyor. Örneğin Gucci ve Balmain markaları ismini bir aileden alıyor. Türkiye örneklerine bakacak olursak, Hacı Şakir ve Sakıpağa markaları da kişi isimlerinden geliyor.
Anlaşılmayan kelimeler
Var olmayan ve akılda kalacak bir kelime de tercih edilebilir. Ancak bu adı bulmak oldukça zor olacaktır çünkü ilhamın nereden geleceği ve kişilerde hangi duyguları canlandıracağı kesin olarak ölçülemeyebilir. Markalar isim seçerken özellikle bu iki noktaya dikkat ederek hareket ettiler.
Örneğin Torku, ismi itibariyle başta bir anlam ifade etmiyor olabilir. Aslında Divan-ı Lügatit Türk’te temiz ve sağlam anlamına geliyor. Marka kimliğine baktığımızda ise yerli olma özelliğini ön plana çıkarak Torku, Türk kelimesine yakınlığı ile de buna vurgu yapıyor.
Ünlü Türk lastik firması olan Lassa aslında bir kısaltmaya da girebilir. “Lastik” ve “Sakıpağa” kısaltması ile oluşan kelime anlamsız gibi görünse de akılda kalıcı bir isme dönüştü.
Kısaltmalar
Kısaltmalar, bir anlamları olmasa bile özellikle resmiyete dikkat çeker. Örneğin ASELSAN ismiyle beraber askeri bir amaca hizmet ettiğini gösteriyor. Adidas da başlangıçta anlamsız bir kelime gibi görülse de ismini kurucusunun adının kısaltmasından alıyor. Adidas, akılda kalıcılığı sayesinde başarıyı yakalıyor.
Marka ismi oluştururken ilham almak için…
En iyi adı bulmak için araştırma ve etkileşim oldukça önemlidir. İlk adımda markanızda en fazla hangi ürünü ya da değeri ön plana çıkaracağınızı not alın. Kelimelerin eş anlamlılarını sözlükten yazın ve bol bol okumalar gerçekleştirin.
Belli hedef kitlenin davranışları, en fazla kullandıkları kelimeleri ya da önemsedikleri bir değeri de marka adı oluştururken göz önünde bulundurabilirsiniz. Kağıt ve kalemle yazarak isimleri değerlendirmek beyninizde farklı alanların çalışmasını sağlayacaktır.
Yapay zeka uygulamaları ile internetten de fikirler edinebilirsiniz. Ancak mevcuttaki programların tümü İngilizce isimlere hitap ediyor. Bu nedenle yabancı bir isim düşünmüyorsanız bu seçenek fazla yardımcı olmayabilir.